Blog
Kullanılmış Ekskavatör Satın Alma Rehberi: Kontrol Edilmesi Gereken Parçalar
İçindekiler
Kullanılmış Ekskavatör Satın Alma Sürecine Genel Bakış
Kullanılmış ekskavatör satın almak, doğru yönetildiğinde oldukça avantajlı olabilir; ancak makinedeki küçük bir kusurun bile çok yüksek onarım maliyetlerine yol açabileceğini unutmamak gerekir. Bu yüzden sürecin başında hem teknik hem de geçmiş kullanım bilgilerini doğru analiz etmek kritik önem taşır. Dahası, ikinci el makinelerde görünmeyen riskler her zaman mevcuttur; örneğin düşük saatli görünen ama ağır yükte çalıştırılmış bir makine, yüksek saatli ama bakımı düzenli yapılmış bir makineden çok daha fazla sorun çıkarabilir. Bu nedenle satın alma rehberi oluştururken hem mekanik kontrol hem de veri doğrulama adımlarını birlikte ele almak gerekir.
İkinci el ekskavatör neden detaylı kontrol gerektirir?
Kullanılmış ekskavatörlerde aşınma, bakımsız çalışma, yoğun yük altında kullanım veya hatalı operatör alışkanlıkları gibi unsurlar makinenin performansını ciddi şekilde etkiler. Ayrıca hidrolik ve motor sistemleri pahalı parçalar içerdiğinden arızaların maliyeti oldukça yüksektir. Bu yüzden kapsamlı kontrol, satın almadan önce olası riskleri görmek için şarttır.
Satın almadan önce hangi bilgiler doğrulanmalı?
Makinenin seri numarası, çalışma saati, servis kayıtları, daha önce kim tarafından kullanıldığı ve yapılan büyük tamirler mutlaka doğrulanmalıdır. Birçok alıcı yalnızca saat göstergesine güvenir; ancak saat düşürme veya panel değişimi gibi manipülasyonlar yapılmış olabilir. Bu yüzden kayıtlar ve fiziksel durum birlikte değerlendirilir.
Makinenin çalışma geçmişi nasıl analiz edilir?
Çalışma geçmişi, yağ değişim aralıkları, servis formları, parça değişim notları ve varsa telemetri verileriyle analiz edilir. Ayrıca makinenin hangi sektörde çalıştığı da önemlidir; taş ocakları gibi ağır koşullarda kullanılan makineler daha hızlı yıpranır.
Motor ve Hidrolik Sistem Kontrolleri
Motor ve hidrolik sistem, ekskavatörün kalbidir. Bu bölümlerdeki en ufak sorun bile yüksek maliyetli tamirlere ve performans kaybına yol açabilir. İşin aslı, kullanılmış bir ekskavatörün gerçek durumunu en iyi ortaya çıkaran testler de bu bölümde yapılır. Örneğin motor kompresyon testi, makinenin ömrü hakkında çok net fikir verir. Benzer şekilde hidrolik pompanın basınç testi, güç kaybı olup olmadığını anlamayı sağlar. Bu nedenle satın almadan önce bu iki sistemi detaylı değerlendirmek şarttır.
Motor kompresyonu ve yağ yakma belirtileri
Motorun zor çalışma, egzozdan mavi duman atma, yağ eksiltme ve gücün geç gelmesi gibi belirtileri yağ yakma ve düşük kompresyona işaret eder. Bu problemlerin tespiti için egzoz rengi, motor sesi ve yağ basıncı değerlendirilmeli, mümkünse kompresyon testi yapılmalıdır. Düşük kompresyon genellikle piston segman aşınmasını gösterir.
Hidrolik pompa performansı nasıl test edilir?
Hidrolik pompa, ekskavatörün tüm hareketlerinin temel güç kaynağıdır. Pompanın gücünü anlamak için kol, bom ve kova hareketlerinin hızı, yük altındaki tepki süreleri ve basınç değerleri gözlemlenir. Ani güç kayıpları, sıcaklık artışı veya gecikmeli reaksiyonlar pompa aşınmasına işaret eder.
Hortum, keçe ve bağlantı noktalarının kontrol adımları
Hidrolik hortumlarda balonlaşma, çatlama, yağ nemlenmesi veya keçe çevresinde iz yapan sızıntılar dikkatle incelenmelidir. Bağlantı noktalarının gevşemiş olması veya metal yüzeylerde yağ çizgisi bulunması yaklaşan bir arızanın habercisidir.
Sahada hızlı hidrolik kaçak testi
- Makine ısındıktan sonra maksimum basınca çıkarılır.
- Hareketli aksam boyunca yağ çizgisi, damla veya nem kontrol edilir.
- Hortum uçları, keçe çevreleri ve bağlantı flanşları ışık altında incelenir.
- Kaçak tespit edilirse basınç düşmesi ve performans kaybı olup olmadığı test edilir.
Yürüyüş Takımı ve Palet Mekanizması
Yürüyüş takımı, ekskavatörde en hızlı aşınan ve en pahalı bakım kalemlerinden biridir. Zincir, rulo, dişli ve palet gergisi gibi parçaların durumu makinenin hem değerini hem de performansını doğrudan etkiler. Örneğin zincir uzaması veya rulo sıkışması, uzun vadede yürüyüş motoruna aşırı yük bindirir. Dahası, bu bölümde yapılacak kontrol uzun vadeli masrafı tahmin etmek açısından da büyük avantaj sağlar. Bu nedenle satın almadan önce yürüyüş takımı mutlaka detaylı incelenmelidir.
Palet zinciri ve rulo aşınması nasıl anlaşılır?
Zincirde uzama olup olmadığı, paletin gevşeme miktarı ve rulo yüzeylerinde metal aşınma izleri kontrol edilir. Belirgin yan aşınmalar makinenin dengesiz çalıştırıldığını veya yoğun eğimde kullanıldığını gösterebilir.
Dişli grubu ve yürüyüş motoru kontrol noktaları
Dişli grubunda kırık diş, keskinleşmiş yüzey veya çentik bulunması aşınmış bir yapıya işaret eder. Yürüyüş motorunda ise ses artışı, ısınma ve güç kaybı test edilmelidir. Sert dönüşlerde çıkan olağandışı sesler ilerleyen arızanın sinyalidir.
Palet gergisi bozuksa ne tür sorunlar çıkar?
Gergi bozuk olduğunda palet sıklıkla atabilir, rulolara aşırı yük binebilir ve dişliler düzensiz aşınır. Ayrıca yürüyüş motoru daha fazla zorlanır, bu da yüksek onarım maliyetlerine yol açar.
Bom, Arm ve Kova Mekanik Aksamı
Ekskavatörün kazma verimini belirleyen en önemli bölüm bom, arm ve kovadır. Bu bölgelerdeki boşluklar, çatlaklar ve kaynak izleri makinenin daha önce yoğun yük altında çalıştırıldığını gösterebilir. Ayrıca pim ve burç aşınmaları hem operasyon verimini düşürür hem de maliyetli tamirlere neden olur. Dahası, doğru ışık altında yapılan detaylı bir mekanik kontrol satın alma kararını tamamen değiştirebilir.
Pim ve burçlarda boşluk nasıl kontrol edilir?
Bom ve arm arasındaki pimlerde gözle görünür boşluk, sesli çalışma veya yağ sızıntısı olup olmadığı incelenir. Makine kaldırıldığında, kovayı sağ-sol oynatarak boşluk seviyesi tespit edilir. Fazla boşluk, burç aşınması veya pim deformasyonu anlamına gelir.
Çatlak, kaynak izi ve deformasyon nasıl tespit edilir?
Bom ve arm üzerinde çatlaklar genellikle kaynak çevresinde veya yüksek yük alan noktalarda görülür. Görsel kontrolün yanı sıra boya altındaki izleri tespit etmek için ışıklı muayene yapılabilir. Kaynak tamirleri makine geçmişinde ağır kullanım olduğunu gösterir.
Kova dişleri ve kesici uçların durumu neyi gösterir?
Aşırı aşınmış kova dişleri, makinenin sert zeminlerde çalıştığını gösterir. Kesici ucun eğilmesi veya incelmesi uzun süreli zorlanmaya işaret eder. Bu parçaların yenilenme maliyeti alım fiyatında pazarlık avantajı sağlayabilir.
Elektrik, Kabin ve Operasyonel Testler
Elektrik sistemi, modern ekskavatörlerde birçok sensör ve kontrol ünitesi içerdiği için kritik önem taşır. Kabin ve kumanda mekanizması ise operatör konforu kadar makinenin kontrol hassasiyetini de belirler. Operasyon testleri ise makinenin gerçek performansını ortaya çıkarır. İşin aslı, kısa bir test sürüşü ekskavatörün motorundan hidrolik aksamına kadar tüm yapısal durumunu anlamak için en iyi yöntemdir.
Sensör ve gösterge paneli kontrol adımları
Gösterge panelindeki uyarı lambaları, motor sıcaklığı, hidrolik basınç ve yakıt göstergesi doğru çalışmalıdır. Arıza kodları okunmalı ve geçmiş hata kayıtları incelenmelidir. Sensörlerde gecikme veya hatalı okuma ciddi sorunlara işaret eder.
Operatör kolu, joystick ve pedal tepkileri nasıl değerlendirilir?
Joysticks’lerde boşluk, gecikmeli hareket, titreme veya dengesiz güç aktarımı olup olmadığı test edilmelidir. Pedalların sertliği, duyarlılığı ve ani tepkileri kontrol edilir. Hassasiyeti düşük kontroller operasyonda risk oluşturabilir.
Test sürüşünde hangi davranışlar izlenmeli?
Makine rölantiden yük altına geçtiğinde tepkiler gözlemlenir. Dönüşlerde ses artışı, ani güç kayıpları, dengesiz çalışma ve titreşim tespit edilmelidir. Hidrolik hareketlerin akıcı olup olmadığı satın alma kararında etkili olur.